Што робіцца з сэрцам маім?

Изучили мы свой фонд и выяснилось, что у нас есть уникальная книга,  за которую в 1962 году Расул Гамзатов получил Ленинскую премию -  «Высокія зоркі”  (Мінск: Мастацкая літаратура, 1972) в переводе на белорусский язык.

Аўтары перакладаў –беларускія паэты:  Уладзімір Караткевіч, Максім Танк, Генадзь Бураўкін, Сяргей Грахоўскі, Алег Лойка. Аркадзь Куляшоў і іншыя.

Адляталі ракеты на золку
Да сузор'яў далёкіх не раз.
Людзі, людзі - далёкія зоркі,
Даляцець бы мне толькі да вас.
(Пер. Г.Бураўкіна)

Пераклады Уладзіміра Караткевіча

Ці высокія горы, што ўсталі сцяной,

Вяршыні, адрогі і скалы?

Спытай каханне – адкажа яно,

Бо часта туды узлятала.

Ці глыбокае мора, што ўстала сцяной,

Караблі разбівае з гулам?

Спытай каханне, бо ўрэшце яно

І там сто разоў танула.

***

Па свеце я нямала вандраваў,

Ў чужыне, бы ў раю дні тры прамарыш,

А потым скалы сніш і рэдкіх траў дзірван,

І горцаў гордыя, сухія твары.

Тры дні па сэрцы гук чужынскіх слоў,

Стогн хваль чужых. А потым знову, знову

Адно ў душы гучыць: ляск конскіх капытоў

І клёкат з гор арліных –

                                        наша мова.

***

Не ганарыся, час, і не лічы

Усіх людзей сваім уласным ценем.

Такія людзі ёсць, што можаш іх лычыць

Крыніцаю сваёга зіхацення.

І дзякуй тым, што азаралі нас, –

Мысліцелям, героям і паэтам.

А ты свяціў, ды й зараз свецішся, о час,

Людскім святлом вялікім...Помні гэта.

***

Дзяцінства помню, што прайшло даўно,

З усмешкай і слязінкаю на веях.

І колькі ты ні кліч яго,

                                      яно

Не прыйдзе зноў, днём веснім не павее.

І старасць бачу, што трымае меч.

Маўчу прад ёй з журботай і трывогай.

І нават калі я ёй крыкрнуў: “Прэч!” –

Сівая не сыдзе з маё дарогі.

Пераклады Максіма Танка

Ты, час, уступаеш са мной ўрукапашную,

Пагардай катуеш, пагардай караеш,

Ты ганьбіш мяне за памылкі ўчарашнія

І крэпасці марных надзей разбіваеш.

Хто ведаў, што праўды твае будуць зыбкімі?

Чаго ж ты смяешся, караеш сурова?

Я жыў, памыляўся тваімі памылкамі

І верыў, твае паўтараючы словы.

***

Што робіцца з сэрцам маім?

Яно ў тваёй волі,

Не можаш паладзіць ты з ім,

А я і тым болей.

Яго ты, як птушку, ўзяла

Рукамі з патоляй.

Але затрымаць не змагла,

А я і тым болей.

***

Праплыве дзяцінства, быццам дым,

Пралые дзяцінства, ды на свеце

Спадчына жывая застанецца,

Застанецца памяць назаўжды.

Праплыве юнацтва, як рака,

А што праплыве, ўсё мінецца.

Толькі адзін подзвіг застанецца,

Застанецца памяць у вяках.

***

Я ля акна сяджу дажджлівым днём.

Усё туманам, вільгаццю набракла.

Дождж лье і лье, і мокнуць пад дажджом

Вяршыні неабсяжныя і саклі.

За сеткаю густой нат не мігцяць

Ні дальнія, ні блізкія разлогі.

Лье дождж, апроч мінулага жыцця,

Закрыўшы вочы, не відаць нічога.

Перакалады Сяргея Грахоўскага

Васьмірадоўкі

Васьмірадкоўе – восем крокаў

І восем рэчак родных гораў.

Шлях да паэзіі далёкі,

Жадаю вам дайсці да мора.

Васьмірадкоўе – восем крокаў,

Вссьмёра горскіх юнакоў,

Выходзьце на бальшак шырокі,

Не трацячы папах і башлыкоў.

***

Калісь дзяды буйней, чым загалоўкі,

Пісалі на кінжалах і кінжаламі,

Што я спрабую напісаць алоўкам

І выказаць радкамі часам вялымі.

Дзяды на бой збіраліся ў імгненне,

Нічога не сказаўшы нават мілым,

Яны крывёй пісалі на каменнях,

Што я спрабую напісаць чарнілам.

Пераклады гомельскага паэта Анатоля Грачанікава

Васьмірадоўкі

Тры запаветных песні ёсць у нас.

У іх – людскія радасць і самота.

З із першую – матуля ў позні час

Складае над каліскаю пяшчотна.

Другая – песня матчына ізноў.

Схіліўшыся ў жалобе, ў ліхалецце

Яе спяваюць над труной сыноў...

А трэццяя – ўсе іншыя на свеце.

***

Калі раптам металам стану,

Не чачканьце вы манет з мяне,

Каб ніколі не служыць падману,

Дробязна ў кішэнях не звінець.

А накавана стаць металам,

Зброю скуйце, – запавет вам мой, –

Каб я мог клінком або кінжалам

Спаць у ножнах і ляцець у бой.

***

Мы прыходзім, нібы цягнікі,

Пасапім і назашжды знікаем.

А “Жыццё – прыпынак, ўжо другіх

Мітуснёй вакзальнай сустракае.

Вось і я прышоў, але з тых пор

Шлях вядзе да вечнае дамоўкі.

Я прашу, станцыйны семафор,

Хоць на крышачку адтэрміноўкі.

***

А тое, што было – ў вяках заснула.

Сучаснасць только служыць нам усім.

Пакуль мы ўспамінаем аб мінулым,

І новы дзень няўмольна стане ім.

Абкрадваючы нас усіх штодзённа,

Час над усім пануе на зямлі.

Няма над ім ні суддзяў, ні закона,

Якія б пакараць яго змаглі.

***

Рачулкі горнай дзіўная вада,

У сухмень патрэскаліся скалы.

Як табе імкнуцца не шкада

Да мясцін, дзе вільгаці нямала?

Сэрца, сэрца, дзе няма бяды, –

Заспакоена, ашчадна біся.

Дык чаму ж імкнешся ты туды,

Дзе без нас дагэтуль абышліся?